ΜΠΟΥΤΣΙΩΛΗ ΠΟΠΗ: 2014

Κυριακή 11 Μαΐου 2014

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΜΑΝΟΥΛΕΣ!

Εμείς τα παιδιά της Α' τάξης και της Β2 τάξης, κλείσαμε μέσα σ’ αυτό το μπουκαλάκι την αγάπη μας για τις μανούλες μας, μαζί με πολλές ευχές!

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!!!

Πέμπτη 1 Μαΐου 2014

ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ!!!

PULLITZER_DE_FOTOGRAFIA.pps by Popitsa Dimou

Παρασκευή 18 Απριλίου 2014

Αντίγραφο από Βιβλίο Μυθολογία by Popitsa Dimou

25η Μαρτίου Πόπη 3 by Popitsa Dimou

Βιβλίο Λιβαδειά by Popitsa Dimou

Τετάρτη 16 Απριλίου 2014

Υλικό ευρώ...

Καρτέλες με χρήματα. Κολλάμε χρήματα και το ποσό και πλασικοποιούμε!

Προσευχή μετά το Πάσχα μέχρι την Ανάληψη
Χριστός Ανέστη εκ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας
και εν τοις μνήσασιν, ζωήν χαρισάμενος.

Ανάστασιν Χριστού θεασάμενοι.
προσκυνήσωμεν Άγιον, Κύριον, Ιησούν
τον μόνον αναμάρτητον.
Τον Σταυρόν Σου, Χριστέ, προσκυνήσωμεν
και την Αγίάν Σου Ανάστασιν
υμνούμεν και δοξάζομεν.
Συ γαρ ει ο Θεός ημών,
εκτός Σου άλλον ουκ οίδαμεν,
το όνομά σου ονομάζομεν.
Δεύτε, πάντες οι πιστοί, προσκυνήσωμεν
την του Χριστού Αγίαν Ανάστασιν.
Ιδού γαρ ήλθεν δια του Σταυρού
χαρά εν όλω τω κόσμω.
Δια παντός ευλογούντες τον Κύριον,
υμνούμεν την Ανάστασιν Αυτού.
Σταυρόν γαρ υπομείνας δι' ημάς,
θανάτω, θάνατον ώλεσεν.

Αναστάς ο Ιησούς από του τάφου, καθώς προείπεν,
έδωκεν ημίν την αιώνιον ζωήν και το μέγα έλεος.

http://www.paidika.gr

Η πυγολαμπίδα

Η δοξολογία της φύσης

Κι ένα ταπεινό ζουζούνι έγινε η παρηγοριά της Παναγιάς.
Όταν σταυρώσανε τον Χριστό και τον λογχίσανε και σιγουρεύτηκαν ότι είχε πεθάνει,
οι Ρωμαίοι έδωσαν στην Παναγία την άδεια να τον κατεβάσει από το σταυρό.

Η Παναγία με τους κρυφούς μαθητές του Χριστού πήγαν να αποκαθηλώσουν το σώμα του για να το πάνε στο μνήμα.

Το σκοτάδι όμως ήταν τόσο μαύρο που δεν έβλεπαν...

Τότε, ένα μικρό ζουζούνι πήρε στην ουρά του ένα καρβουνάκι και τους έφεγγε!

Κι επειδή καιγόταν το καημένο, πήγαινε κάθε τόσο και βουτούσε την ουρά του στο νερό.

Η Παναγιά συγκινήθηκε με το ζουζουνάκι και του ευχήθηκε να έχει πάντα στην ουρά του ένα φως που να λάμπει μέσα στη νύχτα χωρίς όμως να το καίει.

Αυτή είναι η πυγολαμπίδα.

http://www.paidika.gr

Η Ανάσταση του Ιησού

Ξημερώματα του Μεγάλου Σαββάτου οι εκκλησίες στολίζονται με δαφνόφυλλα.
Μόλις ο παπάς πει: "Ανάστα ο θεός κρίναι την γην" αρχίζει να τα σκορπίζει στην εκκλησία.
Κι ενώ οι γυναίκες μαζεύουν τα δαφνόφυλλα -με αυτά θα διώχνουν τα ποντίκια-,
οι καμπάνες χτυπάνε με δύναμη.

Στην Κορώνη, όσοι δεν έχουν όπλα, σπάνε ένα τσουκάλι
"προς χαράν του Χριστού και πομπή των Οβραίωνε".
Με το θόρυβο θέλουν να φοβίσουν και να διώξουν τους δαίμονες,
για να μην αντιδράσουν στην Ανάσταση του Χριστού.

Αμέσως μετά την εκκλησία η νοικοκυρά ζυμώνει την κουλούρα της λαμπρής και
ο άντρας αναλαμβάνει το σφάξιμο του αρνιού.
Ο "πασκάτης ή λαμπριώτης αμνός" έπρεπε να είναι αρσενικός και άσπρος.
Με το αίμα του σταύρωναν την πόρτα του σπιτιού, όπως ήταν και το εβραϊκό έθιμο,
αλλά και τα μάγουλα των παιδιών.
Εκείνη τη μέρα στέλνονταν και τα δώρα στην πεθερά, στη μνηστή, στη μητέρα.
Το τσουρέκι, το κερί, τα αυγά, τα κουλούρια, ένα τσεμπέρι, μια ποδιά.

Το πασχαλιάτικο κερί της αρραβωνιαστικιάς, στην Κύμη, θα ζύγιζε περίπου μιάμιση οκά. Ήταν πολύ μακρύ και χειροποίητο. Το τύλιγαν σαν τον πάτο ενός καλαθιού και άφηναν το φυτίλι όρθιο στο κέντρο.
Πάνω στον πάτο του κεριού, κάρφωναν φλουριά χρυσά ή ψεύτικα, ανάλογα με τα "έχειτα" του αρραβωνιαστικού, το σκέπαζαν και με διάφανο άσπρο πέπλο
-να βλέπει και ο κόσμος τα φλουριά- και η αρραβωνιαστικιά πήγαινε με αυτό
στην εκκλησία, στην Ανάσταση και την άλλη μέρα, στην Αγάπη.
Και δεν έπρεπε να το χαλάσει, μέχρι το γάμο της.

Απλωμένα στο προσκέφαλο τα ολοκαίνουρια ρούχα της οικογένειας περίμεναν το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου και λίγο πριν χτυπήσουν οι καμπάνες τα φόραγαν και ξεκινούσαν όλοι για την εκκλησία.
Οι νοικοκυρές, στην Ύδρα, λίγο πριν φύγουν, σήκωναν τις κλώσες από τα αυγά τους για να μην δουλεύουν κι αυτές την ώρα της Ανάστασης.
"Δεύτε λάβετε φως" και με τις άσπρες τους λαμπάδες παίρνουν το Άγιο Φως.
Στα Καλάβρυτα, μάλιστα, τη λαμπάδα τους την ανάβουν κατά οικογένειες και
στην Αθήνα τα κορίτσια έπαιρναν φως μόνο από άντρα, για να παντρευτούν.
Μόλις ακουστεί το "Χριστός Ανέστη" γίνεται πανδαιμόνιο.
"Το καταπέτασμα του ναού εσκίσθη εις δύο... και η γη εσείσθη..."
λέει το Ευαγγέλιο και
στην Χίο χτυπούν τα στασίδια, στην Κέρκυρα πετάνε από τα παράθυρα και τα μπαλκόνια πήλινα δοχεία, όλοι ανταλλάσσουν ασπασμούς και τσουγκρίζουν τα αυγά τους.

Μόλις γίνει η Ανάσταση, στην ύπαιθρο πάντα, οι πόρτες της εκκλησίας κλείνουν και
ο νεωκόρος, που βρίσκεται πίσω τους, παριστάνει το διάβολο ή τον Άδη.
Έξω από την πόρτα ο παπάς φωνάζει: "Άρατε πύλας!"
Από μέσα ρωτάει ο νεωκόρος: "Ποιος είσαι;"
"Άρχων ισχυρός" του απαντάει και
χτυπάει την πόρτα με το πόδι του, μπαίνει μέσα στην εκκλησία,
κρατώντας το Άγιο Φως και διώχνει με αυτό τον τρόπο το διάβολο.
Σε μερικά μέρη το έθιμο γίνεται την επομένη, στην Αγάπη.

Γυρίζοντας από την Ανάσταση στο σπίτι, σταυρώνουν με το Άγιο Φως το ανώφλι της εξώπορτας και ανάβουν το καντήλι και η φλόγα του δεν πρέπει να σβήσει,
για 40 ολόκληρες μέρες. Με το αναστάσιμο φως καίνε λίγο τα δέντρα
που δεν καρπίζουν και τσουρουφλίζουν τα ζωντανά που
δεν γεννάνε και το λαμπροκέρι το φυλάνε για το ξεμάτιασμα,
τις αρρώστιες, το χαλάζι και τις τρικυμίες.

Στρώνεται το τραπέζι:
μαγειρίτσα, σαλάτα με σαρδέλες, γαλατόπιτα, τυρόπιτα, ψητό της κατσαρόλας.
Πρώτα-πρώτα όμως θα τσουγκρίσουν τα αυγά.
Τη συνήθεια αυτή βρίσκουμε στους Βυζαντινούς, ήδη από το 13ο αιώνα.
"Με τ' αυγό να τ' ανοίξω" έλεγαν, έτρωγαν το αυγό τους και ξεκίναγαν το φαγητό.
Σε μερικά μέρη τρεις μέρες δεν σήκωναν το τραπέζι και
τα ψίχουλα τα έριχναν στα αμπέλια για να έχουν πολύ καρπό.

Ανήμερα το Πάσχα ψήνεται το αρνί στη σούβλα, πολλοί όμως το συνηθίζουν στο φούρνο, γεμιστό με ρύζι, κουκουνάρια και σταφίδες.
Στο ψημένο αρνί ο νοικοκύρης ψάχνει σημάδια στην ωμοπλάτη και
βγάζει μαντεύματα για το σπιτικό του και την πατρίδα.
Λένε όμως ότι το αρνί για να δείξει σημάδια πρέπει τουλάχιστον
δυο βράδια πριν να έχει κοιμηθεί μέσα στο σπίτι.

Το μεσημέρι της Κυριακής του Πάσχα γίνεται η Δεύτερη Ανάσταση. Η Αγάπη.
Για την αγάπη των ανθρώπων σταυρώθηκε ο Χριστός, γι αυτό και το Ευαγγέλιο διαβάζεται σε δώδεκα γλώσσες, συμβολίζοντας την ενότητα των εθνών.
"Το φίλημα της αγάπης" ανταλλάσσουν όλοι οι πιστοί, ενώ ο παπάς τους μοιράζει από ένα κόκκινο αυγό.
Στην "αγάπη" παλιότερα, όσοι ήθελαν, έδιναν όρκο μπροστά
στο Ευαγγέλιο και γίνονταν αδελφοποιοί.
Έδεναν δηλαδή τη φιλία τους με αδελφική αγάπη.
Τη γιορτή του Πάσχα συμπληρώνουν χοροί, αγώνες και κούνιες.

Αμέσως μετά την Αγάπη, στον περίβολο του ναού, στήνεται ο χορός, με πρώτο-πρώτο τον παπά και μετά τους πιστούς, κατά σειρά ηλικίας. Όλοι ντυμένοι με τις γιορτινές τους φορεσιές χόρευαν και τραγουδούσαν.

Τα παλικάρια συναγωνίζονταν στο πήδημα, το τρέξιμο, το λιθάρι, στην άρση των Βαρών -κανένα σακί δηλαδή καλαμπόκι ή κανένα βαρελάκι με νερό- στη διελκυστίνδα
(πιάνονταν ο ένας πίσω από τον άλλο, σε δυο σειρές, και προσπαθούσαν
να τραβήξουν οι μεν τους δε).
Και τα βραβεία των νικητών; Μαντίλια κεντημένα, για τις γυναίκες και τις αρραβωνιαστικιές, λαμπριάτικες κουλούρες, ένα αρνί, μια μυζήθρα ή
το κρασί της μέρας. Και από κοντά τα παιδιά, που δεν ήξεραν πού να πρωτοβρεθούν. Στους χορούς, στους αγώνες ή στις κούνιες που δένονταν λίγο πιο πέρα.
Οι κούνιες ήταν συνέχεια της "αιώρας" των Παρθένων στα "Ανθεστήρια", γιορτή στην αρχαιότητα για την άνοιξη και τα λουλούδια. Με γέλια και τραγούδια έκαναν κούνια πρώτα τα κορίτσια και μετά τα αγόρια. Έθιμο με μαγικό χαρακτήρα στην αρχή, οι κούνιες, που απέβλεπε στην ευφορία, έγινε πηγή χαράς και διασκέδασης για όλους και τα τραγούδια της κούνιας αντιλαλούσαν από άκρη σε άκρη:
"Κουνήσετε τις έμορφες, κουνήσετε τις άσπρες,
κουνήσετε τις λεμονιές, πού 'ναι ανθούς γεμάτες."

Πηγή: Έθιμα του Πάσχα - ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

http://www.paidika.gr

Ο Επιτάφιος
Όταν σταυρώθηκε ο Χριστός η Παναγία καθόταν στπν παρηγοριά, στο τραπέζι που γίνεται μετά τις κηδείες. Πέρασε μια καλογριά την είδε και σχολίασε:
"Ποιος είδε γιο στο σταυρό και μάνα στο τραπέζι."
Η Παναγία ακούγοντας την της είπε:
"Σύρε, μάνα Καλή, μήτε να ψάλλεσαι, μήτε να λειτουργιέσαι.
Αν κρεμασθώ εγώ, θα κρεμασθούν μανάδες κι αν πνιγώ εγώ, θα πνιγούν μανάδες. Μονάχα κάθομαι στην παρηγοριά για να παρηγορηθούν όλες οι μανάδες".
Η μάνα Καλή έφυγε μετανιωμένη και λυπημένη και γι αυτό ενώ υπάρχει Αγία Καλή δεν λειτουργιέται. Αυτή η παράδοση ζωντανεύει κάθε Μεγάλη Παρασκευή.

Η Μεγάλη Παρασκευή, είναι ημέρα απόλυτης αργίας και νηστείας. Ημέρα πένθους. Σχεδόν ολόκληρη η μέρα, αφιερώνεται στην Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου και
στην Ακολουθία του Επιταφίου.
Στα χωριά της Πυλίας, την Μεγάλη Παρασκευή, πίνουν ξίδι και καπνιά για να δείξουν την αγάπη τους στο Χριστό, που τον πότισαν ξύδι. Στην Κρήτη βράζουν σαλιγκάρια και πίνουν το ζουμί τους, που είναι σα χολή.
Στην Κορώνη δε βάζουν τίποτα στο στόμα τους. Κάποιοι βάζουν σε ένα ποτήρι ξύδι, ρίχνουν μέσα και λίγη αράχνη και πίνουν τρεις γουλιές γιατί έτσι πότισαν και το Χριστό.
Εκείνη τη μέρα κανένας δεν κάρφωνε:
"Μάστορης-ξεμάστορης καρφί δεν εκάρφωνε"
γιατί ο γύφτος σταύρωσε με καρφιά το Χριστό.

Κατά το μεσημέρι, όταν γίνει η Αποκαθήλωση και εκτεθεί σε προσκύνημα η
χρυσοΰφαντη παράσταση του νεκρού Ιησού, πάνω σε φορητό κουβούκλιο,
τότε αρχίζει ο στολισμός του Επιταφίου.
Οι κοπέλες στολίζουν τον Επιτάφιο με άνθη της άνοιξης: βιολέτες, μενεξέδες, τριαντάφυλλα, λεμονανθοί.
Όλα τα λουλούδια πλέκονται σε στεφάνια και γιρλάντες και
ο Επιτάφιος γίνεται όλος μια κορόνα από άνθη, ενώ ψέλνουν το μοιρολόγι της Παναγίας.
Όλοι προσκυνάνε τον Επιτάφιο και οι γυναίκες και τα παιδιά,
"για να τους πιάσει η χάρη", περνάνε από κάτω.
Το βράδυ γίνεται η περιφορά του Επιταφίου.
Η πομπή σχηματίζεται από τα Εξαπτέρυγα και το Σταυρό μπροστά , τον Επιτάφιο και τους ιερείς πιο πίσω. Στις πόλεις προηγούνται οι μουσικοί, παίζοντας πένθιμα εμβατήρια. Ο κόσμος που ακολουθεί κρατάει στα χέρια αναμμένες λαμπάδες.
Κατά διαστήματα η πομπή σταματά σε πλατείες και σταυροδρόμια και εκεί οι ιερείς ψάλλουν δεήσεις.
Σε μερικά μέρη, την ώρα εκείνη, ανάβουν φωτιές και καίνε τον Ιούδα.
Τη Μεγάλη Πέμπτη ετοιμάζουν τον Ιούδα. Από παλιά ρούχα φτιάχνουν το ομοίωμα του και το περιφέρουν από σπίτι σε σπίτι ζητώντας "καψίδια".
Κάθε νοικοκυρά δίνει ό,τι της βρίσκεται.
Κληματόβεργες, λινάτσες ή του ρίχνει πετρέλαιο.
"Ράτσα, κεράτσα
δώσ' μια κληματσίδα
να κάψουμε τον Οβριγιό
πόχει πολλή κασσίδα,
Οβριγιός φορεί φτερό
στο κεφάλι τ' το ξερό..." τραγουδούν τα παιδιά
Στο Μελιγαλά, τη Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ, ανάβουν "φουνταρίες".
Κάθε νοικοκυρά, όταν σημαίνει η καμπάνα για τον Επιτάφιο, ρίχνει μπροστά στην πόρτα του σπιτιού της δυο - τρία μάτσα κληματόβεργες και τους βάζει φωτιά. Μέχρι να βγει
ο Επιτάφιος, οι κληματόβεργες έχουν πλέον γίνει θράκα. Την ώρα που o παπάς περνά έξω από το δρόμο του σπιτιού της, η νοικοκυρά ρίχνει πάνω στη θράκα μια χούφτα μοσχολίβανο και ο παπάς κάνει εκεί παραστάσιμο.

Στις Σέρρες έβαζαν μπροστά στην πόρτα τους, πάνω σε ένα τραπέζι, την εικόνα του Χριστού, στολισμένη με λουλούδια και δίπλα άναβαν κεριά και λιβάνι. Μέσα σε ένα πιάτο είχαν φυτεμένη φακή ή κριθάρι που μόλις είχε αρχίσει να βγαίνει. Παρόμοια φυτά τοποθετούσαν και οι γυναίκες στην αρχαιότητα, στη γιορτή του Άδωνη.
Το έθιμο "των Αδώνιδος κήπων". Σε νεκροκρέβατο, τοποθετούσαν το κέρινο ομοίωμα του πρόωρα χαμένου Άδωνη και μέσα σε αγγεία είχαν φυτά που πολύ γρήγορα Βλάσταιναν αλλά και το ίδιο γρήγορα μαραίνονταν, όπως εκείνος και η άνοιξη την οποία εκπροσωπούσε.
Τα λουλούδια του Επιταφίου ονομάζονται Χριστολούλουδα, Σταυρολούλουδα και τους αποδίδεται μεγάλη θαυματουργός Δύναμη.
Στη Μυτιλήνη, άμα τελειώσει η περιφορά, "αρπάζουν" τα λουλούδια, γιατί πιστεύουν πως κλεμμένα έχουν πιο θαυματουργές ιδιότητες. Τα "Χριστολούλουδα" τα φυλάνε για το καλό. Με αυτά γιατρεύουν τον πονοκέφαλο, τα κάνουν φυλαχτά και με αυτά γαληνεύουν τη θάλασσα όσοι ταξιδεύουν.
Στην Ύδρα κάνουν το "έθιμο της δέησης". Τα παλικάρια βγάζουν τα παπούτσια και τις κάλτσες και μπαίνουν με τον Επιτάφιο στη θάλασσα. Τον ακουμπάνε στο νερό και
ο παπάς κάνει δέηση για τους ταξιδεμένους.
Στην Αθήνα, σκούπιζαν από νωρίς και κατάβρεχαν τους δρόμους για να περάσει ο Επιτάφιος και όταν πλησίαζε, έβγαιναν όλοι στις πόρτες τους με ένα κεραμίδι που είχε κάρβουνο αναμμένο και λιβάνι.
Στη Νάξο, δε φιλάνε, εκείνη τη μέρα, γιατί με το φιλί του πρόδωσε ο Ιούδας το Χριστό, δε σφάζουν, για το αίμα του Χριστού, δεν καρφώνουν γιατί καρφώθηκε ο Χριστός και δε γελάνε.

Πηγή: Έθιμα του Πάσχα - ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

http://www.paidika.gr

Τα Δώδεκα Ευαγγέλια

Η Μ. Πέμπτη είναι η ημέρα του Μυστικού Δείπνου.
Tο πρωί γίνεται η Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και
λέγεται για τους πιστούς ότι είναι καλό να λάβουν τη μέρα αυτή τη θεία κοινωνία.
Το ύψωμα της Μεγάλης Πέμπτης οι γυναίκες το βάζουν
σε ένα σακουλάκι που έχει μέσα λουλούδια και το φυλάγουν
πίσω από τα εικονίσματα για θεραπευτικές χρήσεις.
Τη νύχτα της Μεγάλης Πέμπτης, στα Δώδεκα Ευαγγέλια, φέρνουν κουλουράκια για τους ζωντανούς, στη Δυτική Μακεδονία και μετά την εκκλησία τα μοιράζουν στον κόσμο.

Η νύχτα της Μεγάλης Πέμπτης, θεωρείται κυρίως από τις γυναίκες, ως η ιδανικότερη στιγμή για τον αγιασμό ειδών καθημερινής χρήσης, για την τέλεση μαγγανειών για την αποτροπή ασθενειών και για την παρασκευή φυλαχτών.

Στη Ρόδο, στα Δώδεκα Ευαγγέλια, με χοντρούς κορμούς πεύκων ανάβουν φωτιές και τα παιδιά πηδούν και καίνε το "μάρτη" τους.

Οι γυναίκες, στην Κεφαλονιά, βάζουν στη μέση τους μια λουρίδα και μετά από κάθε Ευαγγέλιο δένουν και από έναν κόμπο παρακαλώντας να γίνει μέσα στη χρονιά ό,τι ποθούν.
Κάθε οικογένεια, στα περισσότερα μέρη, φέρνει στην εκκλησία για να αγιαστούν τα πιο πολύτιμα πράγματα του σπιτιού: ψωμί, αλάτι, αυγά, νερό σε μπουκάλια κ.ά.

θαυμαστές ιδιότητες αποδίδουν στα κεριά της Μεγάλης Πέμπτης.

Έπειτα από κάθε Ευαγγέλιο, στην Αγιασό στη Λέσβο, έφτιαχναν με το κερί ένα σταυρό και μετά την εκκλησία κόλλαγαν τα 12 σταυρουδάκια στο σπίτι, σε διάφορα σημεία, για να ψοφάνε οι κοριοί και οι ψύλλοι.

Για φυλακτό έχουν το κερί που μένει άκαυτο, στη Σπάρτη. Όταν μπουμπουνίζει και αστράφτει το ανάβουν για να μην τους πέσει αστροπελέκι.

Στη Λήμνο, στη βάση που ακουμπάει ο παπάς το Ευαγγέλιο οι μητέρες κρεμούσαν
τα τσεμπέρια των παιδιών τους για να είναι γερά.
Στη Λήμνοεπίσης , στην ανάγνωση των Δώδεκα Ευαγγελίων, οι πιστοί τοποθετούσαν κάτω από την Αγια Τράπεζα μπουκάλια με νερό και τα 'επαιρναν μόνο τη Λαμπρή. Πλέναν τους ασθενείς με αυτό το νερό και τους σαραντίζαν, δηλαδή τους ράντιζαν
40 φορές με ένα κλωνί βασιλικό. Το ίδιο κάναν και στα ζώα.

Ακόμα και τις κασέλες άνοιγαν στο Γύθειο, γιατί πίστευαν πως θα εξαφανιστούν τα ποντίκια.
Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης, οι γυναίκες αγρυπνούν στην εκκλησία και
μοιρολογούν το Χριστό:

"Σήμερον μαύρος ουρανός, σήμερον μαύρη μέρα,
σήμερα κόσμος θλίβουνται και τα βουνά λυπούνται,
σήμερα βάλανε βουλή οι άνομοι Εβραίοι,
οι άνομοι και τα σκυλιά κ' οι τρισκαταραμένοι,
για να σταυρώσουν το Χριστό, τον πάντων βασιλέα,..."

Σε μερικά μέρη τη Μεγάλη Πέμπτη ετοιμάζουν τον Ιούδα.
Από παλιά ρούχα φτιάχνουν το ομοίωμα του και το περιφέρουν από σπίτι σε σπίτι ζητώντας "καψίδια".
Κάθε νοικοκυρά δίνει ό,τι της βρίσκεται.
Κληματόβεργες, λινάτσες ή του ρίχνει πετρέλαιο.

"Ράτσα, κεράτσα
δώσ' μια κληματσίδα
να κάψουμε τον Οβριγιό
πόχει πολλή κασσίδα,
Οβριγιός φορεί φτερό
στο κεφάλι τ' το ξερό..." τραγουδούν τα παιδιά.

Τον Ιούδα τον καίνε τη Μεγάλη Παρασκευή, αλλού πάλι ανήμερα το Πάσχα,
τη Δεύτερη μέρα του Πάσχα, καμιά φορά και την Τρίτη.

Στη Μονή της Πάτμου, το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης, γίνεται στο ύπαιθρο αναπαράσταση του ιερού νιπτήρα και της προσευχής του Κυρίου στο Όρος των Ελαιών.
Το βράδυ, την ώρα της ανάγνωσης των Δώδεκα Ευαγγελίων, ανάβουν φωτιά, απομίμηση της φωτιάς στην αυλή του Καϊάφα, όπου ήταν παρών ο Απόστολος Πέτρος.

Πηγή: Έθιμα του Πάσχα - ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

http://www.paidika.gr

Τα κόκκινα αυγά του Πάσχα

Το αυγό, πανάρχαιο σύμβολο της γένεσης του κόσμου, της γέννησης της ζωής, το συναντάμε σε πολλές λατρείες, τόσο πρωτόγονες, όσο και περισσότερο εξελιγμένες.
Είναι στη λαϊκή και μυθολογική φαντασία το σύμβολο της ζωής.
Έχει μέσα του δύναμη ζωική και πίστευαν πως μπορούσε να την μεταδώσει στους ανθρώπους, τα ζώα, τα φυτά.
Μερικοί υποθέτουν ότι τα κόκκινα αυγά του Πάσχα, διαδόθηκαν στην Ευρώπη,
την Ασία και την Κίνα από ένα έθιμο των Καλανδών.
Αλλοι θεωρούν αρχική κοιτίδα τους την Αίγυπτο.
Στη νύχτα του κόσμου ένα αυγό άνοιξε στα δύο και από μέσα του βγήκε ο κόσμος, διηγούνται οι Πέρσες.
Στο έπος των Φιλανδών «Καλεβάλα», το αυγό που περιείχε τον κόσμο,
έπεσε από τον ουρανό στην αγκαλιά της μάνας των νερών.
Αλλού, το κοσμικό αυγό γονιμοποιείται από τον ήλιο, και στην αρχαία Αίγυπτο, το αυγό, ως Λόγος Δημιουργός, ταξιδεύει στην προαιώνια θάλασσα.
Στην Κίνα συνηθίζονταν οι προσφορές αυγών την Άνοιξη για γονιμότητα και αναγέννηση. Στην πανάρχαια Ουρ της Μεσοποταμίας, προσφέρανε αυγά στους νεκρούς.
Στην ελληνική αρχαιότητα αποθέτανε αυγά στα χέρια ειδωλίων του Διονύσου ως σύμβολα αναγέννησης.
Στην ελληνική μυθολογία η Λήδα, από την ένωσή της με τον Δία, γέννησε ένα αυγό από όπου αναδύθηκαν οι Διόσκουροι.
Στους Εβραίους, τα αυγά ήταν τροφή πένθους. Τροφή που δεν είχε ολοκληρωθεί ως ζωή.
Στα λαϊκά παραμύθια, μέσα σε ένα αυγό, καλά φυλαγμένο, κρύβεται η ζωή ενός γίγαντα ή ήρωα.

Τα χρωματιστά αυγά και ιδιαίτερα τα κόκκινα μνημονεύονται για γιορταστικούς σκοπούς, στην Κίνα ήδη από τον 5ο αιώνα και στην Αίγυπτο από το 10ο.
Το 17ο αιώνα τα βρίσκουμε τόσο στους Χριστιανούς όσο και στους Μωαμεθανούς (Μεσοποταμία, Συρία).

Για τους πρώτους Χριστιανούς το αυγό είναι το σύμβολο της Ανάστασης του Χριστού.
Στο Μεσαίωνα, βάφονταν αυγά για να δοθούν σαν δώρα το Πάσχα.

Κατά τον 17ο αιώνα, ο Πάπας Παύλος ο 5ος ευλόγησε το ταπεινό αυγό με μια δέηση: "Ευλόγησε Ύψιστε το δικό σου αυτό δημιούργημα, το αυγό, το οποίο μπορεί να γίνει μια ευεργετική τροφή των δικών σου πιστών τρώγοντας και ευγνωμονώντας Σε, ένεκεν της Ανάστασης του Κυρίου μας".

Γιατί βάφονται κόκκινα τα αυγά της Ανάστασης;

Η παράδοση λέει πως:
"Όταν είπαν πως αναστήθηκε ο Χριστός, κανείς δεν το πίστευε.
Μια γυναίκα, που κρατούσε στο καλάθι της αυγά, φώναξε:
"Μπορεί από άσπρα να γίνουν κόκκινα;" Και, ω του θαύματος έγιναν!"

Στην Κέρκυρα διηγούνται τα εξής:
Όταν αναστήθηκε ο Χριστός, πρώτα πρώτα το άκουσαν κάτι αυγά.
Αμέσως άρχισαν την τρεχάλα να το διαδώσουν παντού.
Από το πολύ το τρέξιμο έγιναν κατακόκκινα!

Πασχαλινά αυγά με Χρώμα κόκκινο

Μερικοί πιστεύουν ότι τα αυγά βάφονται κόκκινα
σε ανάμνηση του αίματος του Χριστού, που χύθηκε για εμάς τους ανθρώπους.
Κόκκινο είναι και το χρώμα της χαράς. Χαράς για την Ανάσταση του Χριστού.
Είναι παράλληλα όμως και χρώμα αποτρεπτικό.
Κόκκινες βελέντζες και κόκκινα μαντίλια κρεμούσαν τη Μεγάλη Πέμπτη
στην Καστοριά οι γυναίκες για το καλό.
Κόκκινο πανί έβαφαν μαζί με τα αυγά τους στη Μεσημβρία και το κρεμούσαν στο παράθυρο για σαράντα μέρες, για να μην τους πιάνει το μάτι.

Το βάψιμο των αυγών γινόταν τη Μεγάλη Πέμπτη γι αυτό και
τη λέγαν Κόκκινη Πέφτη ή Κοκκινοπέφτη.
Παλιότερα το συνήθιζαν κι αποβραδίς, πάντοτε τα μεσάνυχτα,
με το ξεκίνημα της νέας μέρας.
Καινούρια πρέπει να ήταν η κατσαρόλα που θα έβαφαν τα αυγά και ο αριθμός τους ορισμένος και τη μπογιά τη φύλαγαν σαράντα μέρες και δεν την έχυναν, ακόμα και τότε, έξω από το σπίτι.

Τα χρώματα για τα αυγά τα έφτιαχναν από διάφορα φυτά

Από φλούδες κρεμμυδιών γινόταν το μελί, από άχυρο ή
από φύλλα αμυγδαλιάς το κίτρινο, το ανοικτό κόκκινο από παπαρούνες,
από μαϊντανό πράσινο, από ζαφορά το κίτρινο και από βιολέτες το μοβ.
Επίσης για το βάψιμο των αυγών χρησιμοποιούσαν το βάρτζι,
ένα είδος κόκκινου ξύλου.
Το κόκκινο όμως χρώμα ήταν και είναι πάντα το πιο αγαπημένο χρώμα
για τα Πασχαλινά αυγά.

Φυσικές χαλκομανίες

Τα παλιότερα χρόνια διάλεγαν φύλλα από φυτά και λουλούδια και έβαζαν από ένα πάνω σε κάθε αυγό. Στη συνέχεια, τύλιγαν τριγύρω μια παλιά κάλτσα, την οποία στερέωναν με μια κλωστή και έβαφαν τα Πασχαλινά αυγά.

Το πρώτο Βαμένο κόκκινο αυγό

Το πρώτο αυγό που έβαφαν ήταν της Παναγίας και το έβαζαν στο εικονοστάσι.
Με αυτό σταύρωναν τα παιδιά από το κακό το μάτι.

Τα ευαγγελισμένα αυγά

Σε μερικά μέρη έβαζαν σε ένα κουτάκι τόσα αυγά όσα ήταν τα μέλη της οικογένειας και τα πήγαιναν το βράδυ στην εκκλησία, για να διαβαστούν στα 12 Ευαγγέλια.
Τα άφηναν κάτω από την Αγία Τράπεζα ως την Ανάσταση και τότε καθεμιά έπαιρνε τα δικά της.
Αυτά τα αυγά ήταν "ευαγγελισμένα" και τα τσόφλια τους τα παράχωναν στους
κήπους και τις ρίζες των δέντρων για να καρπίσουν.
Παρόμοια τύχη είχαν και τα αυγά που έκαναν οι κότες τη Μεγάλη Πέμπτη.
Άμα η κότα ήταν μαύρη, ακόμα καλύτερα.
Είχαν θαυμαστές ιδιότητες και μπορούσαν να διώξουν κάθε κακό.
Τα αυγά τα Μεγαλοπεφτιάτικα περνούσαν τον πονόλαιμο,
φύλαγαν το αμπέλι από το χαλάζι, έδιωχναν μακριά το σκαθάρι.

Τα "ξομπλωτά" ή "κεντημένα" αυγά

Οι γυναίκες και τα κορίτσια στόλιζαν τα αυγά, τα "έγραφαν", τα "κεντούσαν".
Πάνω στα άσπρα αυγά έγραφαν με λειωμένο κερί ευχές, σχεδίαζαν σκηνές από τη ζωή του Χριστού, πουλιά κ.ά.
Έριχναν μετά τα αυγά στην κόκκινη μπογιά και μέχρι να λειώσει το κερί έμεναν τα γράμματα και τα σχέδια άσπρα.
Τα "ξομπλωτά" ή "κεντημένα" αυγά, που τα λέγαν στη Μακεδονία και "πέρδικες",
μια και συχνά είχαν πάνω τους πουλιά, ή ίσως και γιατί ξεχώριζαν, όπως κι οι πέρδικες, για την ομορφιά τους, θύμιζαν συχνά μικρογραφίες. Το ένα ήταν καλύτερο από το άλλο.
Αυτά έστελναν δώρο οι αρραβωνιασμένες στο γαμπρό και οι βαφτισιμιές στους νονούς και τις νονές τους, σε όλα τα αγαπημένα πρόσωπα.
Άλλοτε πάλι τα κορίτσια πρόσθεταν στα αυγά φτερά από χρωματιστό χαρτί, ουρά και μύτη από ζυμάρι και τα κρεμούσαν στο ταβάνι, έτοιμα να πετάξουν.

Πηγή: Έθιμα του Πάσχα - ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

http://www.paidika.gr

Το Πάσχα

Το Πάσχα είναι η μεγαλύτερη γιορτή του χριστιανισμού.
"Εορτών εορτή και πανήγυρης εστί πανηγύρεων" λέει το τροπάριο.
Προέρχεται από το εβραϊκό Πάσχα, που και αυτό έχει τις ρίζες του στην αρχαία Αίγυπτο.
Με το "Πισάχ" -η λέξη σημαίνει διάβαση- οι Αιγύπτιοι γιόρταζαν τη διάβαση του ήλιου από τον ισημερινό, την εαρινή δηλαδή ισημερία και μαζί της τον ερχομό της άνοιξης.
Οι Εβραίοι καθιέρωσαν και αυτοί τη γιορτή με την ονομασία "Πεσάχ"
(διάβαση-υπέρβαση) σε ανάμνηση της απελευθέρωσης τους από τους Αιγυπτίους και της διάβασης της Ερυθράς θάλασσας.
Παράλληλα όμως και για να χαιρετίζουν το τέλος του χειμώνα και την αρχή της άνοιξης.

Στη χριστιανική γιορτή δόθηκε το όνομα "Πάσχα" και με απόφαση
της Α' Οικουμενικής Συνόδου, το 325 μ.Χ., ορίστηκε να γιορτάζεται
την πρώτη Κυριακή μετά από την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας.

Το Πάσχα, ο λαός, μαζί με την "εκ νεκρών Ανάσταση" του Χριστού,
τη νίκη Του δηλαδή ενάντια στο θάνατο, γιορτάζει και
την ανάσταση της άνοιξης, το ξύπνημα της φύσης μετά τη νάρκη του χειμώνα.

Με τη λέξη Πάσχα, Λαμπρή και Λαμπρά -στην Κύπρο- εννοούμε δυο βδομάδες που αρχίζουν από την Ανάσταση του Λαζάρου και τελειώνουν την Κυριακή του Θωμά.
Τη βδομάδα των Παθών και τη βδομάδα της Λαμπρής ή Λαμπροβδομάδα.

Από τα Βυζαντινά ακόμα χρόνια οι χριστιανοί προετοιμάζονταν καιρό πριν για τις πασχαλινές γιορτές. Έβαφαν τα σπίτια τους, έστρωναν στο πάτωμα κλαδιά από αρωματικά φυτά, δάφνη, μυρσίνη, δεντρολίβανο, λεμονιά, έφτιαχναν καινούρια ρούχα, τα λαμπριάτικα.
Ανήμερα το Πάσχα όλοι αντάλλασσαν δώρα και ασπασμούς και
εύχονταν "καλό Πάσχα", ενώ τη νύχτα οι δρόμοι και
τα σπίτια ήταν φωταγωγημένα.

Τουρκοκρατία και Πάσχα

Τον καιρό της τουρκοκρατίας το Πάσχα είχε εντελώς ιδιαίτερη σημασία
για τους Έλληνες. Μαζί με τα Πάθη του Χριστού και την Ανάσταση ,
ζωντάνευαν και τα πάθη του λαού και μεγάλωναν οι ελπίδες
για την Ανάσταση του Γένους.
γράφει ο Παπαδιαμάντης στα Τραγούδια του θεού:

Όταν λέγη "Ανάστασις" ο Ελληνικός λαός, κρύφια χορδή αναπαλλομένη
εις τα μυχαίτατα της καρδίας του, υπενθυμίζει εις αυτόν και
του Γένους την ανάστασιν, και ο Χριστός και η πατρίς συναντώνται
εν αυτώ ι σ ο π α θ ε ί ς και ι σ ό θ ε ο ι .

Η βδομάδα των Παθών είναι η Μεγάλη Βδομάδα
γιατί μεγάλα είναι κι αυτά που θα συμβούν.
"Μεγάλη Δευτέρα, μεγάλη μέρα.
Μεγάλη Τρίτη, μεγάλη κρίση.
Μεγάλη Τετάρτη, μεγάλο σκοτάδι.
Μεγάλη Πέφτη, δάκρυο πέφτει.
Μεγάλη Παρασκευή, θλίψη πολλή.
Μεγάλο Σαββάτο, χαρές γιομάτο.
Μεγάλη Λαμπρή, χάσκα μούσκα αυγό κι αρνί."
λένε στην Κεφαλονιά.

Πηγή: Έθιμα του Πάσχα - ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ - ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

http://www.paidika.gr

Το λαγουδάκι της Λαμπρής
Αντιγόνη Μεταξά
(θεία Λένα)

Ολοχρονίς η χαρούμενη οικογένεια του κυρ Λαγού χοροπηδάει, τραγουδάει και πλέκει κοφινάκια για το Πάσχα.
Και σαν φτάσουν οι μέρες της Λαμπρής, ο κυρ Λαγός φωνάζει στη γυναίκα του και τα παιδιά του:

«Εμπρός! Φορτώστε τα καλαθάκια στην πλάτη σας και δρόμο για την πολιτεία. Θα περάσουμε από το σπίτι της κυρά Πασχαλιάς πρώτα».

Και τα λαγουδάκια φορτώνονται τα μισογεμάτα από καραμέλες και σοκολάτες καλαθάκια τους και ξεκινούν για την κοντινή πολιτεία. Κατά το σούρουπο φτάνουν στο σπίτι της κυρά Πασχαλιάς.

«Χρόνια Πολλά, κυρά Πασχαλιά. Απογέμισέ μας τα καλάθια μας»,
της φωνάζουν.

Και η κυρά Πασχαλιά τους γεμίζει τα καλάθια τους με κόκκινα αυγά.
Βαριά φορτωμένα ύστερα τα λαγουδάκια, σα σκοτείνιασε, πήγανε κρυφά κρυφά στα μαγαζιά και πήρανε τη θέση τους μέσα στις βιτρίνες.
Στύλωσαν περήφανα τα αυτάκια τους, σήκωσαν όρθια τα δυο μπροστινά τους ποδαράκια και περίμεναν να ξημερώσει για να 'ρθουν οι φίλοι τους τα παιδιά, πήγαν να τα καμαρώσουν.

Αχ! Τι χαρά, σαν μαζεύτηκαν μπρος στη βιτρίνα τα παιδάκια. Ποιο θα πάρει το γεμάτο κοφινάκι, ποιο θα πάρει το κόκκινο αυγό!

Σαν τέλειωσε η Πασχαλιάτικη γιορτή, τα λαγουδάκια γυρίσανε πάλι στο δάσος και άρχισαν να πλέκουν καλαθάκια για τη χαρούμενη γιορτή,
που θα ξανάρθει την ερχόμενη Λαμπρή.

http://www.paidika.gr

9ο Δημοτικό Σχολείο Λιβαδειάς: Πασχαλινές κατασκευέςΟι κατασκευές για το Πάσχα α...

9ο Δημοτικό Σχολείο Λιβαδειάς: Πασχαλινές κατασκευέςΟι κατασκευές για το Πάσχα α...: Πασχαλινές κατασκευές Οι κατασκευές για το Πάσχα από τους μαθητές των τάξεων Α' και Β' με τις δασκάλες τους Μπουτσιώλη Πόπη και...